MEDIACJA

Odsłuchaj Wydrukuj

 

Mediacja to próba doprowadzenia do ugodowego, satysfakcjonującego obie strony rozwiązania konfliktu na drodze dobrowolnych negocjacji prowadzonych przy udziale trzeciej osoby, neutralnej wobec stron i ich konfliktu, czyli mediatora, który wspiera przebieg negocjacji, łagodzi powstające napięcia i pomaga - nie narzucając jednak żadnego rozwiązania - w wypracowaniu porozumienia (prof. dr hab. Ewa Bieńkowska).

Jaki jest cel mediacji?

Celem mediacji jest wypracowanie rozwiązania satysfakcjonującego strony konfliktu, a nie ustalenie, kto ma rację w sporze.

Mediacja służy załagodzeniu lub wygaszeniu konfliktu istniejącego między stronami, co jest tym łatwiejsze do osiągnięcia, że osoby dotychczas pozostające w konflikcie, są równouprawnionymi partnerami w rozmowie, w poszukiwaniu rozwiązania dzielącego ich sporu. Nikt nie może narzucać stronom sposobu rozwiązania sporu, i to same strony są odpowiedzialne za wynik mediacji.

W sprawach karnych mediacja ma natomiast na celu naprawienie wyrządzonych przestępstwem szkód materialnych i moralnych, pozwala pokrzywdzonemu na wyrażenie jego uczuć, oczekiwań i potrzeb. Sprawcy pozwala przejąć odpowiedzialność za skutki przestępstwa oraz podjąć związane z nią działania. Sprzyja trwałemu zakończeniu konfliktu lub jego załagodzeniu.

Jakie są zasady mediacji?

Wyróżnia się między innymi zasady mediacji:

  • dobrowolność – strony dobrowolnie wyrażają zgodę na udział w postępowaniu mediacyjnym. Zgoda ta może być cofnięta na każdym etapie trwania mediacji przez każdą ze stron. Wobec uczestników postępowania mediacyjnego nie może być stosowana jakakolwiek forma presji czy nacisku odnośnie udziału w mediacji,
  • bezstronność – strony mediacji mają równe prawa i powinny być traktowane jednakowo,
  • poufność – przebieg postępowania mediacyjnego objęty jest tajemnicą,
  • neutralność - mediator nie może narzucać stronom własnych propozycji rozwiązań sporu, porozumienie jest wypracowywane przez same strony. Mediatorowi nie wolno czerpać żadnych korzyści z tego, co jest przedmiotem negocjacji pomiędzy uczestnikami, ani też z faktu, sposobu lub formy zawarcia ugody,
  • akceptowalność - strony muszą zaakceptować osobę mediatora i jego pomoc w dochodzeniu do porozumienia. Mogą również na początku mediacji uzgodnić z mediatorem reguły mediacji, których następnie w toku mediacji powinny przestrzegać.  

Jakie są zalety mediacji?

Mediacja:

  • służy zapewnieniu harmonii społecznej i konstruowaniu prawidłowych relacji międzyludzkich,
  • sprzyja budowaniu porozumienia, łamaniu barier i niwelowaniu napięcia społecznego,
  • zwiększa gwarancję usunięcia na trwałe konfliktu, do jakiego doszło pomiędzy stronami,
  • pozwala wypracować stronom akceptowalne rozwiązania problemu, dostosowane do ich indywidualnych potrzeb i oczekiwań,
  • zapewnia stronom możliwość decydowania o jej ostatecznym wyniku,
  • zapewnia równorzędną pozycję dla wszystkich stron konfliktu lub sporu,
  • pozwala spojrzeć na spór z innej perspektywy, skłonić strony do rozważenia problemu z punktu widzenia drugiej strony,
  • zaspokaja potrzebę opowiedzenia o swoich krzywdach, doznanym poczuciu niesprawiedliwości,
  • zapewnia wyższą skuteczność realizowania porozumień, bowiem strony, które same je wypracowały, czują się także odpowiedzialne za ich wykonanie,
  • przyczynia się do skrócenia okresu trwania postępowania sądowego,
  • przyczynia się do zmniejszenia kosztów związanych z postępowaniem sądowym,
  • realizuje konstytucyjną zasadę dostępu do wymiaru sprawiedliwości, zwaną potocznie prawem do sądu, w praktyce zaś rozumianą nie tylko jako zapewnienie szybkich i niedrogich procedur sądowych, ale także alternatywnych pozasądowych procedur rozwiązywania sporów.

Poza postępowaniem sądowym mediacja może odbywać się na podstawie umowy o mediację zawartej przez strony na piśmie lub przez wyrażenie przez stronę zgody na mediację, gdy druga strona złoży do mediatora wniosek o wszczęcie mediacji.     

Strony mogą do prowadzenia takiej mediacji wybrać mediatora np. z listy stałych mediatorów prowadzonej przez prezesa sądu okręgowego lub z list ośrodków mediacyjnych.

W przypadku zawarcia ugody przed mediatorem na podstawie umowy o mediację, strona może wystąpić do sądu z wnioskiem o zatwierdzenie takiej ugody przez sąd. Wówczas mediator składa protokół z mediacji z ugodą w sądzie, który byłby właściwy do rozpoznania sprawy według właściwości ogólnej lub wyłącznej. Ugoda taka, po zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem.

Mediatorem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych, korzystająca w pełni z praw publicznych. Mediatorem nie może być sędzia, co nie dotyczy sędziów w stanie spoczynku (art. 1832 k.p.c.) 

W postępowaniach sądowych mediacja może być prowadzona w większości rodzajów spraw, w tym np. w sprawach cywilnych (w tym: procesowych, działowych), pracowniczych, rodzinnych, gospodarczych, a także w sprawach karnych – wszędzie tam, gdzie możliwe i dopuszczalne jest zawarcie ugody.  

 

Postępowanie mediacyjne w sprawach cywilnych regulują przepisy Kodeksu postepowania cywilnego w art. 1831 – 18315 .

 

Mediacja jest dobrowolna (art. 183 k.p.c.).

Sąd może skierować strony do mediacji na każdym etapie postępowania (art. 183 8 § 1 k.p.c.).

Postępowanie mediacyjne nie jest jawne, a mediator i inne osoby biorące udział w postępowaniu mediacyjnym są obowiązani zachować w tajemnicy fakty, o których dowiedzieli się w związku z prowadzeniem mediacji, o ile strony nie zwolnią ich z tego obowiązku (art. 184 4 k.p.c.).

Ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem. Ugoda zawarta przed mediatorem, którą zatwierdzono przez nadanie jej klauzuli wykonalności, jest tytułem wykonawczym (art. 18315 k.p.c.).

Wszczęcie mediacji przerywa bieg przedawnienia roszczeń (art. 123 § 1 pkt 3 k.c.) i przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie nie zostanie zakończone (art. 124 § 2 k.c.).

Zawarcie ugody przed mediatorem i jej zatwierdzenie przez sąd prowadzi do umorzenia postępowania, i w ten sposób kończy postępowanie sądowe w sprawie.

Koszty związane z mediacją są nieporównywalnie niższe od kosztów sądowych związanych z przeprowadzeniem pełnego postępowania sądowego.

Do kosztów mediacji należą: wynagrodzenie mediatora i wydatki przez niego poniesione (art. 1835 k.p.c.). Wynagrodzenie mediatora w zakresie mediacji sądowych reguluje Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 czerwca 2016 r. w sprawie wysokości wynagrodzenia i podlegających zwrotowi wydatków mediatora w postępowaniu cywilnym (Dz. U. 2016, poz. 921).

Więcej informacji: http://www.gdansk.so.gov.pl/mediacje/informacja-o-postepowaniu-mediacyjnym-w-sprawach-prowadzonych-wedlug-procedury-cywilnej-art-5-i-10

 

Postępowanie mediacyjne w sprawach karnych regulują przepisy:

  1. Kodeksu postępowania karnego w art. 23a, 107, 492-494, 619 §2;
  2. Kodeksu karnego w art. 53 § 3,
  3. Kodeksu wykroczeń w art. 45§ 2a;
  4. Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 07.05.2015 r. w sprawie postępowania mediacyjnego w sprawach karnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 716).

  

Postępowanie mediacyjne jest dobrowolne. Sąd lub referendarz sądowy, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator lub inny organ prowadzący to postępowanie, może z inicjatywy lub za zgodą oskarżonego i pokrzywdzonego skierować sprawę do instytucji lub osoby do tego uprawnionej w celu przeprowadzenia postępowania mediacyjnego między pokrzywdzonym i oskarżonym, o czym się ich poucza, informując o celach i zasadach postępowania mediacyjnego, w tym o treści art. 178a. (art. 23a § 1 k.p.k.).

W przypadku niewyrażenia zgody na rozpoczęcie lub kontynuowanie mediacji przez którąś ze stron postępowania, mediacja zostaje przerwana.

Postępowanie mediacyjne prowadzi się w sposób bezstronny i poufny  (art. 23a § 7 k.p.k.). Uzyskane w jego trakcie informacje nie mogą być wykorzystywane ani przez mediatora, ani na użytek dalszego postępowania karnego.

Więcej informacji: http://www.gdansk.so.gov.pl/mediacje/postepowanie-mediacyjne-w-sprawach-karnych

UWAGA!!

INFORMUJEMY, IŻ  MEDIATORZY PEŁNIĄ DYŻURY W PONIEDZIAŁKI W POKOJU 229 (II piętro),  OD WTORKU DO PIĄTKU W SALI 311 . MEDIATORZY BĘDĄ PRZEBYWAĆ W WW. SALACH TYLKO W CZASIE WYZNACZONYCH SPOTKAŃ INFORMACYJNYCH.

Możliwość odbycia z Mediatorami spotkania informacyjnego telefonicznie lub on-line w ramach dyżurów Mediatorów w SR w Gdyni:

Poniedziałek w godz: 9.00 – 13.00 oraz nadto w drugi i trzeci poniedziałek miesiąca w godz. 13.00 – 15.00;

Wtorek w godz: 9.00 – 11.00 i 14.00 - 15.00;

Środa w godz: 9.00 – 11.00 i 13.00 – 15.00

Czwartek w godz: 11.00 – 15.00;

Piątek w godz: 9.00 –  15.00.

Informacje szczegółowe można uzyskać w Biurze Obsługi Interesanta pon numerami telefonów:

(58) 76 56 232
(58) 76 56 231